‘Als je nu niet luistert, ga je op de trap.’ Jo Frost, alias de Nanny, is speciaal naar Nederland gekomen om gezinnen met opvoedproblemen bij te staan. In de eerste aflevering konden we zien hoe Scott, een jongetje van 3 jaar, het huishouden van zijn alleenstaande moeder regeert, onder andere door te weigeren om te eten en te gaan slapen. Tenenkrommend om naar te kijken. In eerste instantie omdat zijn moeder, wanhopig en oververmoeid, de kleine Scott flinke petsen uitdeelt als hij niet wil luisteren. Wanneer zijn moeder na de zoveelste pets de deur weer achter haar dicht trekt, zien we hoe Scott nog een hele tijd over zijn eigen billen wrijft om de pijn te verzachten.
Gelukkig heeft Jo het ook gezien en komt ze ‘to the resue’. Voor moeders weet Jo de boel nog wel aardig op een rijtje te zetten. ‘Wat zou je willen?’ ‘Wat houdt je tegen om dit te doen?’ En ‘Ben je niet eigenlijk een beetje depressief?’ Bij die laatste vraag zoomt de camera in op een vies babybadje, vol schimmels en insecten, en alle meuk die er verder nog door het huis is verzameld. Jo maakt zich ernstige zorgen, en dat lijkt geheel terecht. Sinds 2006 is het geven van een pedagogische tik strafbaar. Het geven van billenkoek is geen opvoeden, maar pure onkunde. Toch gebeurt het nog maar al te vaak en soms met dramatische gevolgen: een tik wordt een echte klap en uiteindelijk hebben we in Nederland jaarlijks twee voetbalstadions (formaat Amsterdam Arena) vol met mishandelde kinderen.
Alsof de kleine Scott nog niet genoeg stress had. Want zijn vader is eerder opgenomen wegens psychiatrische problemen, wat uiteindelijk heeft geleid tot een scheiding. En zijn moeder? Tja, die is er dus eigenlijk ook niet echt meer. Ze heeft het min of meer opgegeven en ziet de kleine Scott alleen nog maar staan als hij echt heel erg vervelend wordt. Dus, dat is precies wat Scott dan ook doet. Hij valt terug op de eeuwenoude tactieken die kinderen inzetten als er niet naar ze geluisterd wordt: dan stop je met eten, slapen en desnoods met op de WC poepen of plassen. Want die ouders kunnen hoog en laag springen: je lijf, daar heb je nog altijd zelf de controle over. Maar hé, daar is Jo. Die zal toch wel naar hem luisteren?
Maar dan gaan mijn tenen nog krommer staan, want het is Scótt die moet gaan luisteren. Luisteren naar zijn moeder die zegt dat hij moet eten. En luisteren naar zijn moeder die zegt dat hij moet slapen. Zodat zíj weer wat rust krijgt en tot zichzelf kan komen. En zijn moeder luistert op haar beurt weer heel goed naar de Nanny. Ook als zij zegt dat ze het peertje uit de lamp moet draaien, omdat Scott iedere keer zo ‘pesterig’ is om het licht weer aan te doen als hij moet gaan slapen. In zijn best wel ongezellige slaapkamer, waar hij dan toch echt helemaal alleen is, in het donker. En misschien wel bang is dat zijn mama in het donker ook verdwijnt, net als papa? We weten het niet, want hem wordt niets gevraagd.
En daar hebben dan samen met mij 1,3 miljoen mensen naar gekeken. Die het misschien nog wel allemaal een heel goed idee vonden ook, dat drillen van Scott. En het thuis ook eens proberen na te doen. Om wanhopig van te worden. Vonden ook een heleboel twitteraars, die na de uitzending de nieuwe hashtag #stopjofrost in het leven riepen. Een digitaal strafstoeltje voor de Nanny. Dat lijkt wat krom, vond een andere twitteraar, want waren we daar nu juist niet tegen? Maar ik denk dat het, anders dan bij Jo, juist bedoeld is om de dialoog aan te gaan. En ergens heb ik nog de schrale hoop dat er wél met Scott gepraat is. Dat dit alleen niet is uitgezonden omdat je als redacteur ‘nu eenmaal keuzes moet maken’. Noem me maar naïef.
Want hoeveel aannemelijker is het dat de programmamakers gewoon voor pure emotie tv zijn gegaan, ook al is dit over de rug van kleine Scott. Dat Scott als hij later groot is, de uitzending onder begeleiding van een therapeut moet gaan verwerken. Zonder dat er extra footage beschikbaar is, van goede gesprekken tussen hem en de Nanny, om hem alsnog te troosten. En dan zie ik diezelfde programmamakers er nog wel voor aan dat ze ook dít maar al te graag willen filmen. ‘De Nanny, twintig jaar later…’ En hoop ik met heel mijn hart dat Scott dan ‘nee’ zegt. Gewoon, omdat hij dit tegen die tijd wél kan.
